Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie formy opodatkowania bardzo często stosują kartę podatkową. Dzieje się tak głównie z uwagi na fakt, iż jest to najprostsza forma rozliczenia z fiskusem. Nie budzi większych wątpliwości sytuacja gdy korepetycje udzielane są osobie fizycznej. Co jednak gdy umowa o korepetycje jest zawierana z osobą prawną? Czy w takiej sytuacji nadal można korzystać z karty podatkowej?
Korepetycje na rzecz pracowników osoby prawnej
Wyobraźmy sobie taką sytuację – mamy korepetytora prowadzącego działalność gospodarczą na karcie podatkowej, który specjalizuje się w dziedzinie chemii organicznej. Duża firma farmaceutyczna (załóżmy spółka z o.o.) zleciła wykonanie usługi edukacyjnej na rzecz jej pracowników w zakresie przekazania wiedzy co do procesów chemicznych, które mogą być wykorzystywane w procesie produkcji leków. Zadaniem korepetytora jest zatem przekazanie wiedzy z zakresu chemii.
W powyższych przykładzie korepetycje świadczone są na rzecz pracowników czyli osób fizycznych jednak umowa zawierana jest z firmą farmaceutyczną czyli z osobą prawną. W tym miejscu wskażmy, że w obrocie gospodarczym umowy mogą być zawierane zarówno z osobami fizycznymi, jak również z osobami prawnymi (a także z jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, które jednak mają zdolność prawną). Osoba prawna ma bowiem przyznaną przez przepisy zdolność prawną, co oznacza, że może być ona podmiotem praw i obowiązków, co oznacza, ze może zawierać skuteczne i ważne umowy.
Przykładowo jeżeli korepetytor podpisze umowę z firmą LEKI Sp. z o.o., a na umowie jako reprezentant osoby prawnej podpisze się prezes zarządu Pan Iksiński, to w tej sytuacji korepetytor jest stroną umowy zawartej z osobą prawną, a nie z Panem Iksińskim.
WAŻNE
W przypadku udzielania korepetycji na rzecz pracowników podatnik zawiera umowę z osobą prawną (pracodawcą), a nie z poszczególnymi pracownikami.
Zasady stosowania karty podatkowej
Jeżeli udzielanie korepetycji stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej to podatnik może wybrać formę opodatkowania w postaci karty podatkowej.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy prowadzący działalność w zakresie usług edukacyjnych, polegającą na udzielaniu lekcji na godziny - w warunkach określonych w części XI tabeli.
Z tabeli zawartej w części XI "Usługi edukacyjne w zakresie udzielania lekcji na godziny" Załącznika nr 3 do ww. ustawy "Tabela miesięcznych stawek podatku dochodowego w formie karty podatkowej" wynika, że stawka tego podatku uzależniona jest od liczby godzin przeznaczonych miesięcznie na udzielanie lekcji.
Natomiast z pkt 2 objaśnień do części XI Załącznika Nr 3 do tej ustawy wynika, że za udzielanie lekcji na godziny uważa się pomoc w nauce, polegającą głównie na odrabianiu (przygotowaniu) z uczniem zadanych lekcji.
W wydawanych interpretacjach organy podatkowe wielokrotnie podkreślały, że opodatkowanie w formie karty podatkowej stanowi preferencyjną formę opodatkowania przychodów uzyskiwanych przez podatników z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej i jako wyjątek od zasady ogólnej może być stosowane wyłącznie w ściśle określonych sytuacjach zgodnie z przepisami określonymi w ustawie.
WAŻNE
Korepetycje mogą być opodatkowane kartą podatkową tylko przy spełnieniu warunków określonych w ustawie. Nie każda zatem forma korepetycje będzie mogła korzystać z karty podatkowej.
Korepetycje jako pomoc uczniowi w nauce
W świetle powyższego aby stosowanie karty podatkowej do korepetycji było możliwe usługi muszą przybrać formę pomocy uczniowi w nauce. Z uwagi na fakt, że ustawa w żaden sposób nie definiuje tych pojęć konieczne staje się sięgnięcie do znaczenia językowego.
Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego korepetycja to "prywatna lekcja stanowiąca pomoc w nauce". Natomiast uczeń to „osoba, która się uczy”, a nauczać oznacza „przekazywać komuś wiedzę”.
W świetle powyższych wyjaśnień przepis akcentuje ścisły związek pomiędzy korepetytorem a uczniem. Przy czym w rozumieniu ustawy korepetycje należy rozumieć jako pomoc w nauce, która głównie polega na odrabianiu zadanych lekcji. W analizowanym przez nas przypadku raczej trudno uznać, że korepetytor będzie pomagał w nauce pracownikom firmy farmaceutycznej. Zadaniem pracownika, zatrudnionego w oparciu o umowę o pracę, jest przede wszystkim wykonywanie pracy, a nie uczenie się. W przypadku w którym nasz korepetytor świadczy usługi edukacyjne na rzecz pracowników, w zakresie potrzebnym im do wykonywania pracy na rzecz firmy farmaceutycznej, jest to bardziej pomoc w zakresie wykonywanej pracy, niżeli pomoc w nauce. Przekazana wiedza ma bowiem przede wszystkim pomóc w lepszym świadczeniu pracy.
Trudno także przyjąć, że korepetytor będzie im pomagał w odrabianiu zadanych lekcji. Zasadniczo bowiem, za Słownikiem języka polskiego, lekcja to: „materiał zadany do domu do nauczenia się”. Odrabianie zadawanych lekcji jest domeną uczniów, a nie pracowników. Nie spotykamy się z sytuacją w której pracodawca zadaje swoim pracownikom prace domowe.
WAŻNE
W zakresie karty podatkowej korepetycje należy interpretować jako pomoc w nauce, polegająca głównie na odrabianiu zadanych lekcji. Mocno kontrowersyjne jest założenie, że usługa edukacyjna na rzecz pracowników polega na takich właśnie korepetycjach.
Dodatkowo usługa edukacyjna musi być świadczona na rzecz ucznia, który jest definiowany jako „osoba która się uczy”. Za taki podmiot nie można uznać firmy farmaceutycznej. Taka firma jako osoba prawna nie może się uczyć, co w dalszej kolejności oznacza, że nie może być uczniem.
Jak już podkreślaliśmy istotna jest osobista relacja pomiędzy korepetytorem, a uczniem, który musi być osobą fizyczną. W naszym przypadku takiej bezpośredniej relacji nie ma. Umowa w zakresie świadczenia usługi edukacyjnej jest zawierana z osobą prawną. Skoro osoba prawna ma zdolność prawną i może być podmiotem praw i obowiązków, to przyjąć należy, że sama usługa edukacyjna jest świadczona na rzecz osoby prawnej.
Naturalnie w sferze działań faktycznych usługa edukacyjna jest świadczona na rzecz pracowników, jednakże nie można tylko na tej podstawie wnioskować, że usługa nie jest wykonywana na rzecz osoby prawnej. W tym okolicznościach to osoba prawna jest podmiotem obrotu gospodarczej. Jako podobny przykład, pozwalający lepiej zrozumieć istotę problemu, wskażmy na usługi informatyczne. Jeżeli informatyk wykonuje usługę informatyczną na komputerze należącym do prezesa firmy farmaceutycznej to usługobiorcą jest ta firma (osoba prawna), a nie prezes zarządu (osoba fizyczna).
WAŻNE
Osoba prawna nie może występować w roli ucznia. Jeżeli zatem stroną umowy o świadczenie usług edukacyjnych jest osoba prawna to nie są to korepetycje w rozumieniu karty podatkowej.
Przechodząc zatem do podsumowania wskażmy, że naszemu nauczycielowi chemii bardzo trudno byłoby obronić tezę, że przychód uzyskany ze świadczenia usługi edukacyjnej na rzecz pracowników osoby prawnej, w sytuacji gdy umowa jest zawierana z tą osobą prawną, może być opodatkowany w formie karty podatkowej.
Analiza przedstawionych przepisów prowadzi do wniosku, że w tych okolicznościach nie zostają spełnione warunki ustawowe co powoduje, że stosowanie karty podatkowej nie jest możliwe do tego typu usług.
