W momencie, gdy konsole do gier i gry komputerowe stały się powszechnie dostępne, gry planszowe odeszły w zapomnienie. Obecnie na nowo przeżywają swój renesans. Chociaż dla wielu gra planszowa kojarzy się z „chińczykiem”, to rynek tytułów z roku na rok powiększa swoje zasoby. Oprócz gier typowo losowych powstają strategiczne karcianki, gry edukacyjne, rozrywkowe, które fabułą rozbawią nawet najbardziej zatwardziałego nudziarza. Znajdziemy również takie z dużą dawką negatywnych interakcji, czy gry logiczne. Dodatkowo wiele tytułów ma jasno określony czas trwania gry. Mechanika jest tak opracowana, aby gra nie nudziła, nie dłużyła się. Coraz więcej planszówek stworzonych jest z myślą o rodzinach. Zasady gry są na tyle proste, że można grać już z 5 czy 10-latkiem, natomiast całość rozgrywki jest przygotowana w taki sposób, aby nie nudzić dorosłych jej uczestników.
Wśród tytułów możemy znaleźć gry kooperacyjne, gdzie kilku graczy gra przeciwko pozostałym lub przeciwko grze. Są również tradycyjne gry, gdzie uczestnik walczy z pozostałymi, aby wygrać. Generalnym jednak założeniem gier planszowych nie jest wygrana, czy walka, ale integracja społeczna osób. W dobie elektroniki, odizolowania przez cyfrowe urządzenia, konieczne jest znalezienie czasu na osobiste kontakty i wzmacnianie wzajemnych relacji. Gry planszowe uczą cierpliwości, planowania, kooperacji, a także radości z wygranej oraz radzenia sobie z przegraną.
Gry planszowe to nie tylko sposób na przyjemne spędzenie czasu w gronie rodziny czy przyjaciół. To również metoda na poznawanie nowych rzeczy, naukę, ale w sposób łatwy i przyjemny. Podczas rozgrywki dzieci z reguły nie odczuwają, że właśnie do ich głowy wkładana jest kolejna porcja wiedzy.
Jakie funkcje spełniają gry?
Funkcję integracyjną
Wspólne spędzanie czasu z rówieśnikami lub rodziną to możliwość nabycia zdolności oceny innych współgraczy, stosowania przez nich zasad, zachowania w różnych sytuacjach. To integracja procesów działania, poznawania oraz przeżywania. Dziecko musi podejmować samodzielne decyzje, które mają swoje konsekwencje w przebiegu gry.
Funkcja edukacyjna (kształcąca)
Gry to doskonały sposób na poznawanie nowych rzeczy, przyswajania i powtarzanie zdobytej już wiedzy. W przeciwieństwie do zwykłych lekcji, zdobyte informacje utrwalane są w formie zabawy, bez wysiłku. Dodatkowo taki rodzaj zabawy kształtuje koncentrację, spostrzegawczość czy wyobraźnię, które niezbędne są w procesie uczenia się.
Funkcja motywacyjna
Mechanizmy gier, gdzie za włożony trud, koncentrację, operowanie już zdobytą wiedzą czeka nagroda w postaci zwycięstwa, wzmaga w dzieciach chęci poznawcze. Staje się to motywatorem do dalszych działań, poznawania świata, zdobywania nowych umiejętności.
Funkcja wychowawcza
W trakcie gier z rówieśnikami dziecko uczy się nawiązywania relacji, obserwacji zachowań innych, reagowania na różnego typu sytuacje. To także sposób na naukę radzenia sobie z emocjami. Zarówno tymi pozytywnymi przy wygranej, jak i tymi negatywnymi, gdy zwycięża ktoś inny.
W co grać?
Na rynku jest tak wiele tytułów gier, że nie sposób wymienić choćby procent z nich. W naszych propozycjach celowo pominiemy typowe gry edukacyjne, czyli quizy, pytania, gry związane z nauką ortografii, liter czy matematyki. Pokażemy natomiast inne gry, które na pierwszy rzut oka nie są grami edukacyjnymi, jednak również są źródłem dodatkowych umiejętności dla dzieci.
Super Farmer
Gra typowo losowa. Na podstawie wyrzuconych kości należy jak najszybciej uzbierać przynajmniej po jednym zwierzątku z planszy. Gra świetnie sprawdza się w wytłumaczeniu co to jest para, przeliczaniu ile zwierzątek jednego rodzaju można wymienić na zwierzątka rodzaju drugiego. Do tego dochodzi element strategiczny: Czy poświęcić zwierzątka i zakupić psa obronnego, czy też podjąć ryzyko gry bez niego? Gra prosta, dynamiczna, ale o dziwo wciągająca.
Monopoly i Monopoly Junior
Zarówno wersja klasyczna, jak i dziecięca ma tą samą zasadę – kupuj miasta (miejsca) i zarabiaj na nich. Gra uczy liczenia (liczby pól do przejścia oraz pieniędzy). To dobry sposób na wdrożenie dziecka w świat pieniądza. Pokazania, że kiedyś zasób gotówki się kończy i trzeba mądrze nimi gospodarować, żeby móc nadal pozostać w grze.
5 sekund Junior
Tu przeciwnikiem gracza jest czas. Każdy z zawodników ma tylko 5 sekund na udzielenie odpowiedzi na wylosowane pytanie. Gra uczy przede wszystkim koncentracji oraz podejmowania decyzji i myślenia pod presją czasu. Stopień trudności pytań jest zróżnicowany.
Osadnicy z Catanu
Ta gra ma również wersję Junior dla dzieci. Jednakże mechanizm gry jest dokładnie ten sam w obu przypadkach, różna jest tylko wielkość planszy oraz oprawa graficzna. W „Osadników z Catanu” można spróbować zagrać już z 6-latkiem. Warto zatem przemyśleć, czy trzeba zaopatrywać się w juniorską wersję. W tej grze zasada jest jedna: wybuduj jak najszybciej wskazaną ilość miast. Żaby jednak to zrobić, w pierwszej kolejności należy wybudować wioski i drogi. To budowy potrzebny jest surowiec w postaci gliny, drewna, zboża, rudy żelaza. Aby zdobyć surowce należy rozmieścić swoje pierwsze wioski w strategicznych punktach i trochę liczyć na szczęście podczas rzutami kostką. Gra świetnie rozwija umiejętności strategicznego myślenia i przewidywania. Dodatkowo możliwość handlowania surowcami z innymi graczami uczy technik negocjacji.
Taboo
Gra polega na tym, że należy opowiedzieć o wyrazie, jaki się ma na karcie. Jednak podczas naprowadzania innego gracza na właściwy trop, aby odgadł nasz wyraz na karcie, nie można użyć kilku wskazanych przy tym określeń. Niby proste, a jednak… Okazuje się, że często zakres słownictwa jest zbyt ubogi, aby móc opisać wyrazy podstawowe bez wykorzystanie tych najbardziej popularnych. Gra świetnie rozwija myślenie, poszerza posiadany zasób słownictwa, pobudza kreatywność i wyobraźnię.
Wsiąść do pociągu
Duża gra planszowa, w której na podstawie kart z trasami pociągu musimy dojechać z jednego miasta do drugiego. Każdy z graczy ma swój kolor wagoników do ustawienia na planszy. Można gracz spokojnie, dobierając karty i wystawiając wagoniki. Można również bardziej agresywnie, kiedy swoimi wagonikami blokujemy fragmenty trasy przeciwnika zmuszając go do objazdu. To pozycja, która uczy logicznego i strategicznego myślenia, przeliczania zasobów w postaci kart jednego koloru, a także nieco taktyki ;)
