W obecnej erze postępu technologicznego nie może być mowy o skutecznej edukacji bez zaangażowania nowych technologii. Błyskawiczny dostęp do informacji wymusza na nauczycielach nowe podejście do edukacji – by w pełni wykorzystać potencjał dostępnych narzędzi: komputerów, tablic interaktywnych i dostępnego oprogramowania.
Jeszcze do niedawno trudno było sobie wyobrazić, że cokolwiek może naruszyć „ugruntowaną” od wieków pozycję zwykłej, zielonej tablicy, proponując w zamian bogate w nowe możliwości narzędzie, jakim jest tablice interaktywne. Dziś stało się to już faktem.
Tablice interaktywne są już w zdecydowanej większości polskich szkół, choć jeszcze 10 lat temu były rzadkością. Często jednak ich możliwości są wykorzystywane tylko częściowo. Sam fakt zakupienie tablicy przez szkołę nie spowoduje, że lekcje będą od razu ciekawsze. Wszystko zależy od nauczycieli. Przede wszystkim nauczyciele muszą mieć chęci i pomysły na wykorzystanie nowego, tak wszechstronnego narzędzia w trakcie zajęć lekcyjnych. Dodatkowo, by efektywnie korzystać z nowoczesnych technologii, muszą zostać przeszkoleni z możliwości jej wykorzystania, a także poświęcić czas na przygotowanie materiałów do lekcji. Ale efekty z pewnością są tego warte.
Tablica interaktywna – możliwości
Urządzenie to jest dużym ekranem projekcyjnym zintegrowanym z projektorem i komputerem. Działa na zasadzie ekranu dotykowego, który w zależności od technologii, w jakiej wykonano tablicę, może być obsługiwany za pomocą palca lub specjalnego pisaka. Nowością na rynku są Interaktywne tablice LCD, które pozwalają korzystać z interaktywnych funkcji oraz bez projektora, mogą w każdej chwili posłużyć jako zwykły monitor do wyświetlenia prezentacji czy filmu.
Powierzchnia tablicy jest czuła na dotyk, dzięki czemu osoba obsługująca tablicę ma możliwość obsługiwania komputera i uruchomiania dowolnych programów dokładnie tak, jak podczas bezpośredniego użytkowania komputera. Dodatkowo dzięki swojemu wbudowanemu oprogramowaniu pozwala na uruchomienie wielu innych dodatkowych opcji: pisanie, rysowanie, przeciąganie, uzupełnianie i wiele innych. Tablica umożliwia również wyświetlanie zawartości dowolnych plików, np. Word, Excel, strony WWW, zdjęcia, nagrania audio czy filmy w dużym formacie. Jednak najważniejszą jej cechą pozostaje pełna interakcja z użytkownikiem. Na każdym wyświetlonym na tablicy materiale: obrazie, tekście czy quizie może dodawać własne notatki, zaznaczać i podkreślać najważniejsze rzeczy. Co ciekawe, wszystkie notatki naniesione ręcznie na tablicę można zapisać wraz z wyświetlanym początkowo materiałem, rozesłać do uczniów drogą mailową, zamieścić na platformie e-learningowe lub na stronie internetowej, a nawet wydrukować.
Możliwości tablic interaktywnych
Tablice interaktywne dają mnóstwo możliwości urozmaicenia zajęć, w tym na:
- uruchomienie dowolnego programu edukacyjnego, encyklopedii, słownika multimedialnego, lub wybranej strony internetowej i nanoszenie na nich własnych notatek;
Źródło: tes.com
- uruchomienie podręczniki multimedialnego;
- wyświetlenie dowolnego tła potrzebnego w czasie lekcji (np.: tło w kratkę, układ współrzędnych, pięciolinia itp.) i pisanie po nim;
- wyświetlenie dowolnej ilustracji, zdjęcia, animacji oraz filmu i nanoszenie notatek;
- rozwiązywanie testów online;
- wzbogacenie zajęć o ćwiczenia interaktywne;
- wykorzystanie narzędzi internetowych do przeprowadzania quizów i zagadek;
- wcześniejsze przygotowanie na potrzeby zajęć z uczniami schematów, tabel, wykresów, rysunków, treści zadań czy interaktywnych ćwiczeń, co znacznie oszczędzi czas podczas lekcji;
Źródło: gim-nt.com
- stopniowe ujawnianie fragmentów przekazu, co pozwala na skupianie uwagi uczniów na istotnych w danym momencie treściach;
- zapisanie wszystkiego, co działo się na tablicy (oryginalny obraz wraz z naniesionymi notatkami i rysunkami) i przekazanie tego materiału w wersji elektronicznej lub papierowej uczniom.
Przykłady wykorzystania tablic interaktywnych
Pierwsze kroki z tablicą najprościej rozpocząć używając funkcji „biała tablica”- mając do dyspozycji pustą, białą tablicę jedynie z paskiem narzędzi szybko nauczymy się pracy z tablicą. Kolejny istotny element aplikacji to narzędzia specjalistyczne jak linijka, kątomierz, cyrkiel, czy gotowe figury i bryły geometryczne, wykresy, funkcje matematyczne - bardzo ważne narzędzia dla nauczających przedmiotów ścisłych, dostępne w każdej tablicy. Dodatkowo szkoła może zakupić rozbudowane oprogramowanie, które będzie można wykorzystywać na wszystkich przedmiotach podczas lekcji – są to już specjalne oprogramowania dedykowane – warto poświęcić chwilę i wybrać to najbardziej dopasowane do potrzeb szkoły.
Wyjątkową właściwością tablic interaktywnych jest możliwość prezentacja ćwiczeń interaktywnych. Pozwalają one uczniom wchodzić w interakcje z wyświetlanym na powierzchni tablicy materiałem poprzez przesuwanie kształtów, obrazów, liter, cyfr, słów i tym podobnych za pomocą swoich rąk. Daje to uczniom możliwość wręcz „zanurzenia się” w to, co robią. Dzięki wykorzystaniu tablicy interaktywnej podczas lekcji nauczyciel nie podaje uczniom informacji i gotowych sposobów na rozwiązanie problemów, ale tak kieruje ich pracą by samodzielnie poszukiwali odpowiedzi poprzez wykonanie ćwiczeń przygotowanych specjalnie w tym celu.
Źródło: smartmediaworld.net
Najprostszym i najczęstszym pomysłem na przygotowanie ćwiczeń interaktywnych jest porządkowanie informacji. Jako przykład można podać przyporządkowanie uporządkowanie elementów w zbiorach, przyporządkowanie dat do wydarzeń, pojęć do ich definicji, wstawienie brakujących wyrazów bądź liter w zdaniu (np. ortografia) itp.
Podsumowując, korzyściami ze stosowania tablic interaktywnych w procesie dydaktycznym są:
- większe zainteresowania i zaangażowania uczniów podczas lekcji oraz w przygotowanie źródeł potrzebnych na lekcję;
- równoległe oddziaływanie na wiele zmysłów pozwala na szybkie i efektywne przyswajanie wiedzy i dłuższe zapamiętywanie;
- pomoc w skupieniu uwagi na trudniejszych i kluczowych kwestiach dzięki możliwości użycia kolorowych zakreśleń;
- łatwa wymiana materiałów dydaktycznych między nauczycielami oraz między nauczycielami a uczniami;
- mapy koncepcyjne, obrazy i grafiki pomogą wzrokowcom w zrozumieniu treści;
- możliwość dołączenia własnych notatek do materiałów;
- wykorzystanie TIK w procesie dydaktycznym bez konieczności przechodzenia do pracowni komputerowej,
- ułatwienie powtarzania wiedzy i umiejętności zdobytych na poprzednich lekcjach;
- umożliwienie nagrywania lekcji w celu późniejszego ich analizowania;
