Nauka dwóch języków jednocześnie wydaje się nie lada wyzwaniem. Zwłaszcza jeżeli należą do jednej rodziny. Przykładami takich rodzin językowych mogą być:
- języki romańskie (m.in. włoski, hiszpański, francuski)
- języki słowiańskie (m.in. polski, ukraiński, czeski)
- języki germańskie (m.in. angielski, niemiecki, szwedzki)
oraz wiele innych.
Oswajanie się z nimi może być wymagające czasowo i przede wszystkim organizacyjnie. Nawet jeżeli mamy wiele chęci. Skąd wiedzieć, jak zrobić to w skuteczny sposób? Jak to zorganizować tak, aby się nie myliły? Wszak doba ma tylko 24 godziny.
Nauka kilku języków na raz — za i przeciw
Pamiętaj, że nauka jest kwestią indywidualną. Przed rozpoczęciem musimy wiedzieć, dlaczego to robimy i jakie są nasze potrzeby. Nie warto się za to zabierać, jeżeli brakuje nam odpowiedniej motywacji. Zwłaszcza że przyswajanie kilku języków jednocześnie to wyzwanie, z którym nasz mózg może mieć nie lada problem.
Sporo osób uważa, że nauka kilku języków w tym samym czasie jest niepraktyczna, ponieważ nie nauczymy się każdego z nich w stopniu, który nas zadowala. Jak wiemy, każdy materiał wymaga systematycznego i skrupulatnego powtarzania. Jeżeli jesteśmy w biegu, trudno będzie nam ustalić odpowiedni plan nauki.
Jeszcze trudniej jest w przypadku nauki dwóch podobnych języków obcych jednocześnie, ponieważ podobieństwa między nimi stanowią dodatkową przeszkodę. Nie oznacza to jednak, że nie jest to możliwe. Aby nauka była efektywna, musisz ustalić odpowiednie priorytety oraz wyznaczyć sobie cele i granice.
Miejmy na uwadze to, że nauka obu języków wcale nie musi różnić się tak bardzo od nauki jednego. Oczywiście, musisz poświęcić na to zdecydowanie więcej czasu i energii. Jednakże istnieją zasady, których warto przestrzegać, jeżeli chcemy zrobić to skutecznie. Na naszym profilu na Facebooku w ramach akcji #uczniowiepytaja zorganizowaliśmy mini konkurs, w którym zadaliśmy pytanie: Jak zaplanować naukę dwóch podobnych języków obcych jednocześnie, aby się nie myliły? Wasze pomysły i rady okazały się na tyle ciekawe, że postanowiliśmy je zebrać i przeanalizować.
Wskazówki dla osób planujących naukę kilku podobnych języków obcych jednocześnie
1. Skup się na różnicach i podobieństwach
Warto uczyć się 2 w 1, koncentrując się na podobieństwach i różnicach (np. taki sam zapis, inna wymowa) i opracować kontrastywne grafiki ze słówkami lub tabelę z tłumaczeniem i/lub krótkim opisem charakterystycznych różnic. [Natalia G.]
Zanim zaczniemy naukę dwóch podobnych języków, warto najpierw poznać podobieństwa i różnice między nimi. To pomoże Ci zrozumieć unikalne aspekty każdego z nich i uniknąć zbędnych nieporozumień. Na przykład hiszpański i włoski mają wiele wspólnego pod względem słownictwa i gramatyki, ale różnią się wymową. Bardzo pomocne może okazać się tutaj stworzenie tabeli lub porównywalnych grafik, w których oznaczysz najważniejsze rozbieżności i podobieństwa. Dla kontrastu możesz oznaczyć je różnymi kolorami bazującymi na dominującym kolorze flagi danego kraju. Możesz również grupować wyrazu po stopniu podobieństwa. Pamiętaj, że stosowanie własnych materiałów jest najlepszym rozwiązaniem na naukę języków obcych.
2. „Zanurz” się w wybranych językach
Sama staram się „zanurzać" w języku głównie poprzez oglądanie seriali na Netflixie, bo audio włączam w języku obcym, a napisy — w języku polskim. Zauważyłam jednak, że dla skutecznej nauki trzeba się mocno skupiać na tym, co się słyszy, żeby to nie było jedynie czytanie polskich napisów. [Marta G.]
Zanurzanie się w językach to doskonały sposób na szybką naukę. Możesz to robić poprzez oglądanie filmów. Idealnym narzędziem do „osłuchania się” z obcym językiem może być Netflix. Aby wyszukać produkcje według dostępności napisów lub ścieżki dźwiękowej w określonym języku należy przejść do funkcji „Przeglądaj według języka” podczas korzystania z serwisu.
Przed przystąpieniem do takiej formy „nauki” warto zweryfikować swój poziom językowy. Dzięki temu będziesz wiedział, ile dokładnie jesteś w stanie zrozumieć, słuchając naturalnej mowy. Jeżeli nigdy nie korzystałeś z takiej formy ćwiczeń językowych, możesz wesprzeć się napisami oraz oglądać tę samą produkcję wiele razy. Oto kilka rad, jak można zacząć, by zrozumieć jak najwięcej:
-
Zacznij od czegoś prostego, najlepiej serialu odcinkowego, który ma dość krótkie epizody. Najlepiej, jeżeli będzie to produkcja o tematyce, która rzeczywiście Cię interesuje — w ten sposób łatwiej będzie Ci śledzić dialogi.
-
Na pierwszy ogień włącz odcinek z polskimi napisami. Dzięki temu z łatwością będziesz w stanie wyłapać znane Ci słowa lub wyrażenia w obcym języku. Następnie obejrzyj ten sam epizod po raz drugi, tym razem z oryginalnymi napisami. A potem po raz trzeci, ale z samym dźwiękiem. Dzięki tym krokom po każdym odpaleniu odcinka będziesz rozumieć coraz więcej, a nawet wyłapiesz kontekst wybranych wypowiedzi.
-
Pamiętaj, że nie od razu będziesz wszystko wiedział. Nie sprawdzaj każdego słówka, którego nie znasz. Nie ucz się też ich na pamięć. Pamiętaj, że na tym etapie tylko „osłuchujesz” się z danym językiem. Gdybyś to robił, obejrzenie krótkiego odcinka zajęłoby Ci zdecydowanie za dużo czasu, a wcale nie o to w tym chodzi.
To nie wszystko — możesz również słuchać muzyki, czy czytać książki w kilku językach jednocześnie. Warto również otaczać się ludźmi z innych narodowości i rozmawiać z nimi. To pomoże Ci skutecznie przełamać barierę komunikacyjną.
3. Wybierz język priorytetowy lub rozpocznij naukę języków o różnym czasie
Proponujemy wybranie języka priorytetowego. Szybsze postępy w jednym z dwóch języków, nad którymi się pracuje, pomaga uniknąć poczucia „stania w miejscu", które często występuje przy równoczesnej nauce dwóch podobnych języków. [Language Love]
Najpierw rozpoczęłam naukę pierwszego języka, a później dodałam drugi i kontynuowałam naukę dwóch na raz. Znacząco zredukowało to skłonność do mylenia obu języków. [Martyna N. ]
Podczas ćwiczenia języka ważne jest, aby w danym momencie skupić się wyłącznie na nim. Wybór języka priorytetowego przynosi z kolei szereg korzyści, np. wykonanie większych postępów w krótszym czasie. Zwłaszcza jeśli masz ograniczony czas lub zasoby na naukę. Warto również wspomnieć, że dzięki temu masz znacznie więcej przestrzeni, aby zrozumieć daną kulturę oraz tradycję ludzi, którzy posługują się danym językiem.
Możesz również zacząć uczyć się jednego języka, a po czasie dodać drugi. Dzięki temu zyskasz podstawową wiedzę, która pomoże Ci uniknąć mylenia obu języków. Nie będziesz musiał również przyswajać ogromu informacji na raz.
4. Używaj różnych metod do nauki i bądź kreatywny
To samo tyczy się preferowanych sposobów uczenia się. Dla jednej osoby bardziej pomocne mogą być fiszki rozwieszone w łazience w przypadku jednego języka i przyspieszony kurs zagraniczny w przypadku drugiego języka. Pamiętajmy, że każdy z nas może mieć kilka ulubionych sposobów uczenia się oraz motywacji, dlatego warto zacząć od zdefiniowania ich i zastosowania różniących się od siebie metod w przypadku obu języków. Pamiętajmy, że nasza motywacja oraz preferowane metody nauki mogą zmieniać się wraz z upływem czasu. [Martyna N.]
Korzystanie z różnych materiałów to doskonały sposób na doskonalenie umiejętności językowych. Do nauki możesz korzystać z podręczników, audiobooków, kursów online i programów wymiany językowej, a nawet tworzyć własne formy pomocy. Stosowanie różnych metod pomoże ci zrozumieć unikalne aspekty każdego z języków, w tym zasady gramatyczne, słownictwo, wymowę czy idiomy. Pamiętaj, żeby być kreatywnym. :)
5. Popracuj nad swoim nastawieniem i motywacją
Dla mnie sprawdzonym sposobem na naukę dwóch podobnych języków obcych było przede wszystkim NASTAWIENIE. W moim przypadku był to język francuski i hiszpański. Choć rodzina językowa ta sama, pochodzenie słów i podobieństwa nieuniknione, to jednak kultura, tradycje, historia, ustrój, krajobrazy i wiele innych aspektów są różne i unikalne dla każdego kraju… [Marzena D.]
Pamiętaj, że nauka każdego języka może być trudnym, ale również satysfakcjonującym doświadczeniem. Jednak Twoje podejście do niej może znacznie wpłynąć na Twój sukces. Ten proces powinien być przede wszystkim przyjemnym doświadczeniem, a nie smutnym obowiązkiem. Znajdź sposoby, aby włączyć do niego zabawę, takie jak nauka poprzez filmy lub gry. Radość z uzyskanych postępów pomoże Ci zachować odpowiednią motywację. Podczas nauki danego języka warto zwrócić uwagę również na jego kulturalne czy historyczne aspekty. Gwarantujemy, że dzięki temu znacznie łatwiej go zapamiętasz, a sama praktyka stanie się ciekawsza. Powinno nam zależeć również na poznaniu danego języka i kraju, a nie tylko wkuwaniu nudnej gramatyki bądź słówek.
Dziękujemy za wszystkie rady dotyczące nauki dwóch podobnych języków jednocześnie. Naszym celem było wywołanie ciekawej i merytorycznej dyskusji, która stworzy pełny obraz tego, jak robić to dobrze. Dzięki Wam się to udało. :)
Warto wspomnieć jeszcze o kilku metodach, które znacznie ułatwią naukę kilku języków jednocześnie.
Metoda drabinowa
Ta metoda polega na tym, aby do nauki drugiego języka wykorzystywać ten, który już znasz, przynajmniej na poziomie komunikatywnym. Pierwszym językiem, zwłaszcza w przypadku polskiej społeczności, jest najczęściej angielski. Możesz więc uczyć się np. języka francuskiego, korzystając z materiałów dostępnych w języku angielskim. Ta metoda jest szczególnie często wykorzystywana przez osoby uczące się dwóch języków jednocześnie. Dzięki niej możemy skupić się na znalezieniu podobieństw lub wyłapaniu różnic między nimi.
Tłumaczenia między językami
Pomocnym rozwiązaniem przy nauce dwóch podobnych języków jednocześnie może okazać się metoda tłumaczeniowa. Na czym polega? Zasada jest prosta — tłumaczymy teksty z języka polskiego na język obcy. Natomiast omawianie słownictwa odbywa się w języku ojczystym. Sprawdzi się zwłaszcza w przypadku osób, które ucząc się danych języków, chcą zrozumieć i dokładnie przetrawić zależności, jakie między nimi występują. Dzięki niej zyskamy obszerną wiedzę z gramatyki. Mimo wszystko metoda posiada jedną kluczową wadę — korzystając z niej, nie nauczymy się myśleć w języku obcym, co dla niektórych z nas może być problematyczne.
Wybierz dwa języki, które się od siebie różnią
Wśród Was pojawiały się również głosy, które mówiły o tym, aby wybierać języki, które nie są do siebie podobne. Naukę dwóch zupełnie różnych od siebie języków polecamy zwłaszcza wtedy, kiedy nie mamy wystarczającej ilości czasu, żeby wyodrębnić podobieństwa i różnice między nimi. Jeżeli jednocześnie będziesz próbował nauczyć się hiszpańskiego i włoskiego, wiele podobnych słów czy struktur gramatycznych może spowodować niepotrzebne zamieszanie. Wybranie języków, które nie należą do jednej rodziny językowej, wydaje się rozsądnym rozwiązaniem dla osób, które nie mają odpowiedniej ilości czasu oraz motywacji. Dzięki temu uniknie się mieszkania słownictwa, gramatyki czy wymowy.
Chcemy jeszcze coś dodać…
Pamiętaj, że konsekwentna i systematyczna nauka ma kluczowe znaczenie podczas ćwiczenia kilku podobnych języków. Powinieneś ćwiczyć je regularnie, aby poprawić swoją biegłość. Nie zapominaj jednak o tym, aby wyznaczać sobie realistyczne cele. Należy mieć jasny obraz tego, co chcesz osiągnąć. Na przykład w jednym tygodniu możesz chcieć nauczyć się określonej liczby słów, a w innym przeprowadzić podstawową rozmowę w obcym języku. Nie zapominaj również o tym, że pomyłki i niedociągnięcia są naturalną częścią procesu nauki. :)
Na koniec zamieszczamy film motywacyjny. Czy wiedziałeś, że przy odpowiednim podejściu człowiek jest w stanie nauczyć się nawet kilkunastu języków obcych? :)
Zanim zdecydujesz się na rozpoczęcie podobnych języków w tym samym czasie, wykonaj test poziomujący, który sprawdzi Twój poziom z każdego z nich. Najlepiej wypełnić go będąc zalogowanym, ponieważ każdy jednorazowy wynik testu będzie dostępny na Twoim koncie, o ile na stronie z wynikiem klikniesz Zapisz wyniki. Dzięki temu możesz w dowolnym momencie pobrać swoje wyniki, wydrukować z podkreślonymi błędami i monitorować swoje postępy.
To nie wszystko — rozwiązany test możesz załączyć w korespondencji do korepetytora, który dzięki temu będzie w stanie określić, w jakim zakresie masz braki.
Bibliografia:
- https://www.profi-lingua.pl/blog/jak-uczyc-sie-dwoch-jezykow-jednoczesnie
- https://cambridge.pl/czy-mozna-nauczyc-sie-dwoch-jezykow-jednoczesnie/
- https://sekretypoliglotow.pl/jak-uczyc-sie-jezykow-z-seriali-i-filmow/ [26.02.2020]