Piętrzące się podręczniki, notatki, kserówki i zeszyty. Wszystko do przeczytania i nauczenia się „na jutro”. Jak uczyć się, aby nauka była efektywna? Jak ogarnąć ten chaos informacji?
1. Przygotuj miejsce pracy
Podstawową rzeczą, aby w 100% skupić się na nauce, jest przygotowanie odpowiedniego miejsca. Przede wszystkim na biurku czy blacie powinny znaleźć się tylko i wyłącznie materiały do nauki, potrzebne przybory. Pozbądź się wszelkich rozpraszaczy uwagi. Dotyczy to również telefonu, czy komputera, które mogą odciągać uwagę. Hałas za oknem również może przeszkadzać. Zwróć uwagę, aby pomieszczenie, w którym będziesz pracować, było dobrze wywietrzone. Brak tlenu nie sprzyja pracy mózgu.
2. Określ plan działania i skup się na nim
Wielozadaniowość, czyli wykonywanie kilku czynności jednocześnie nie przyspieszy nauki, a jedynie wydłuży czas potrzebny do opanowania materiału. Przygotuj plan zadań do wykonania i realizuj je krok po kroku. Przełączanie myślenia pomiędzy przedmiotami daje tylko złudne poczucie, że opanowało się większą partię tematów. Jednak w takiej sytuacji mózg nie jest w stanie przenosić pozyskanych informacji do pamięci długotrwałej.
3. Rób sobie przerwy
Długość nauki musisz dostosować do swoich indywidualnych predyspozycji. Pamiętaj jednak o robieniu regularnych przerw. Najlepiej w odstępach 40-50 minut nauki i 10 minut przerwy. W czasie nauki koncentracja powoli spada, a Tobie będzie coraz ciężej przyswajać nowy materiał. Ważne, aby w czasie przerwy odejść od biurka, wykonać kilka przysiadów czy poruszać się w inny sposób, nie korzystać natomiast z telefonu czy tabletu traktując je jako formę odpoczynku.
4. Ucz się systematycznie, mniejszymi partiami
Nasz mózg jest bardzo pojemny i możemy przyswoić wiele informacji. Jednak, aby skutecznie opanować nowy materiał i zapamiętać go na dłużej, powinien być on podzielony na mniejsze partie. Równie ważna jest systematyczna nauka, polegająca na krótkiej powtórce już przerobionych wiadomości i dokładaniu do tego nowych informacji. W tym miejscu powinieneś wiedzieć o tzw. „krzywej zapominania”. Przedstawia ona zależność pomiędzy upływem czasu, a ilością informacji przechowywanych przez nasz mózg. Im dłuższe odstępy czasowe w nauce, tym więcej ucieka z głowy.
5. Testuj się i sprawdzaj
Czytając opracowanie czy analizując rozpisane zadanie wydaje się, że wszystko rozumiesz. Gdy jednak przychodzi do samodzielnego rozwiązania problemu może okazać się, że w głowie pozostanie czarna dziura. Dlatego tak ważne jest systematyczne sprawdzanie, czy rozumiesz przerobiony materiał, umiesz wiedzę teoretyczną zmienić w wiedzę praktyczną. W sieci jest wiele stron z gotowymi quizami i testami. W większości podręczników, na końcu tematu lub działu, również są pytania kontrolne. Po przeczytaniu każdego z tematów spróbuj rozwiązać zadania. To pokaże Ci, którą część masz opanowaną dostatecznie, a co jeszcze wymaga powtórki.
6. Historyjki, obrazki, śmieszne skojarzenia
Zdarza się, że materiał do opanowania jest trudny i zawiły. Zawarto w nim pojęcia, definicje, które nijak nie chcą wejść do głowy. Nasz mózg lubi różne rodzaje stymulacji, dzięki czemu łatwiej mu zapamiętać informacje. Jeżeli masz trudność z zapamiętaniem czegoś, spróbuj stworzyć o tym śmieszną historyjkę. Im bardziej absurdalna, tym lepiej. Pomóc może rozrysowanie problemu, dodanie obrazków w notatkach.
7. Wyłapuj najważniejsze
Praktycznie niemożliwym jest przyswojenie wszystkich informacji, z każdego przedmiotu szkolnego. W nauce nie o to też chodzi, aby zapamiętywać wszystko co do słowa. Postaraj się z każdego tematu wypisać najważniejsze zagadnienia. Na początek bardzo ogólne hasła, które z czasem możesz uszczegółowić dodając kolejne informacje. Nie bój się korzystać z kolorowych karteczek, zakreślaczy, dzięki którym łatwo zaznaczysz istotne dane.
8. Pisz to, czego się uczysz
Nie każdy potrafi opanować materiał jedynie przez jego bierne czytanie z podręcznika. Badania dowodzą, że przepisywanie tekstu, oczywiście pozostając skupionym na nim, pozwala zapamiętać nam nowe wiadomości nawet siedmiokrotnie szybciej. Nie oznacza to, że należy przepisywać całe książki. Warto skupić się na ważnych datach, wzorach, czy definicjach. Można przy tym tworzyć mapy myśli, które zobrazują powiązania pomiędzy poszczególnymi wydarzeniami czy osobami.
9. Pobaw się w nauczyciela
Zabawa w naukę innych to świetny sposób na sprawdzenie, czy rozumiesz przerobiony materiał. Mówiąc głośno o danym zagadnieniu, wcielając się w rolę nauczyciela, koncentrujesz się na używaniu poprawnie definicji i nowych pojęć. Głośne omawianie tematu wymusza formułowanie poprawnych i pełnych zdań opisujących dany problem, jak również wspiera myślenie przyczynowo-skutkowe.
10. Zadbaj o dietę i sen
Ostatni punkt nie dotyczy samego czasu nauki i sposobów na opanowanie materiału. Pamiętaj jednak, że źle odżywiony mózg, bez dostarczania odpowiednich składników odżywczych, będzie funkcjonował gorzej. Zadbaj o dobre paliwo dla nie go w ciągu dnia. Staraj się również, aby czas snu nie był krótszy niż 8 godzin. W tym czasie nie tylko regeneruje się Twoje ciało. To również moment, kiedy mózg może „przetrawić” wszystkie nowe wiadomości i odpowiednio je posegmentować w pamięci długotrwałej.
Mamy nadzieję, że te kilka podstawowych wskazówek pomoże Ci w efektywniejszej nauce. Z pozoru proste czynności mogą znacząca skrócić czas potrzebny do opanowania danego materiału oraz sprawić, że nauka stanie się przyjemnością, a nie tylko szkolnym przymusem.
