Od września 2024 roku polskie szkolnictwo czekają spore zmiany. Ministerstwo Edukacji Narodowej, pod kierownictwem Barbary Nowackiej, wprowadza szereg reform, które obejmują zarówno zmiany w programie nauczania, jak i w organizacji pracy szkół. Co się zmieni?
Uszczuplenie podstawy programowej
Od 1 września bieżącego roku uczniowie i nauczyciele klas IV–VIII szkół podstawowych oraz wszystkich klas szkół ponadpodstawowych będą pracować według zmienionej podstawy programowej, której zakres został ograniczony o około 20%. Wprowadzono redukcję treści z przedmiotów takich jak:
- matematyka
- język polski,
- biologia,
- chemia,
- fizyka
- informatyka,
m.in. w szkołach podstawowych, liceach, technikach oraz szkołach branżowych. obowiązującą m.in. w szkołach podstawowych, liceach, technikach oraz szkołach branżowych. Dodatkowo egzamin ósmoklasisty nie obejmie literatury z klas IV–VI.
Nowa lista lektur
Od 1 września 2024 roku, polskie szkoły wprowadzą istotne zmiany w obowiązkowych lekturach szkolnych. Zgodnie z nową, uszczuploną podstawą programową, uczniowie nie będą już musieli czytać w całości takich klasyków jak "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza, "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza oraz "Syzyfowe prace" Stefana Żeromskiego - zamiast tego, będą one omawiane we fragmentach.
Dodatkowo, z listy lektur obowiązkowych zostaną usunięte dzieła takie jak "Żona modna" Ignacego Krasickiego, "Śmierć Pułkownika" Adama Mickiewicza oraz "Tędy i owędy" Melchiora Wańkowicza. W kontekście lektur uzupełniających dla klas IV-VIII szkół podstawowych znikną "Słoń Birara" Ferdynanda Antoniego Ossendowskiego oraz "Nie lękajcie się! Rozmowy z Janem Pawłem II" Andre Frossarda.
Natomiast wśród nowości na liście lektur szkolnych pojawi się obowiązkowa "Rota" Marii Konopnickiej, a "Katarynka" Bolesława Prusa oraz "W pustyni i w puszczy" Henryka Sienkiewicza zostaną przeniesione na listę uzupełniającą.
Edukacja obywatelska zamiast historii i teraźniejszości
Jedną z najważniejszych zmian jest zastąpienie przedmiotu historia i teraźniejszość nowym przedmiotem – edukacją obywatelską. Zgodnie z zapowiedziami, od września 2024 roku uczniowie pierwszych klas szkół ponadpodstawowych nie będą już mieli zajęć z HiT-u. Przedmiot ten będzie stopniowo wycofywany, a od września 2025 roku całkowicie zastąpiony edukacją obywatelską, która ma na celu kształtowanie postaw obywatelskich oraz naukę o mechanizmach demokracji.
Obowiązkowe zajęcia z pierwszej pomocy
Kolejną istotną zmianą jest wprowadzenie obowiązkowych zajęć z zasad udzielania pierwszej pomocy dla uczniów klas I-III szkół podstawowych. Zajęcia te będą realizowane w ramach godzin wychowawczych i mają na celu wyposażenie najmłodszych uczniów w podstawowe umiejętności, które mogą okazać się nieocenione w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia. W klasach IV-VIII oraz w szkołach ponadpodstawowych nauka pierwszej pomocy będzie kontynuowana, z możliwością udziału specjalistów i wolontariuszy.
Nowe podejście do prac domowych
Nowe przepisy Ministerstwa Edukacji Narodowej, wprowadzone od kwietnia, zrewolucjonizowały podejście do nauki i zadawania prac domowych w szkołach podstawowych.
- Od teraz w klasach I-III prace domowe pisemne i praktyczno-techniczne są przeszłością, z wyjątkiem ćwiczeń pisemnych wspierających rozwój motoryki małej.
- W klasach IV-VIII prace domowe stały się nieobowiązkowe i nieoceniane, zastąpione przez indywidualną informację zwrotną od nauczyciela.
- W szkołach ponadpodstawowych uczniów nie obejmą żadne zmiany w tym zakresie.
Minister Edukacji, Barbara Nowacka, wskazała na korzyści płynące z tych zmian:
Uczniowie i uczennice w końcu zyskują czas na przygotowywanie się do lekcji, czytanie książek, a także, co bardzo ważne, rozwijanie swoich zainteresowań, aktywność fizyczną i odpoczynek.
Nowe przepisy mają na celu wyrównanie szans, eliminując niepotrzebny stres związany z pracami domowymi, których wartość edukacyjna wydaje się kwestionowana. Podstawą tych zmian są również badania naukowe, jak podkreślił zastępca dyrektora Instytutu Badań Edukacyjnych, Tomasz Gajderowicz.
Źródło:
- https://www.gov.pl/web/edukacja/konferencja-prasowa-w-sprawie-nowych-przepisow-dotyczacych-prac-domowych
Zmiany w realizacji religii w szkołach
Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowało projekt nowelizacji rozporządzenia dotyczącego organizacji nauki religii i etyki w publicznych przedszkolach i szkołach. Obecnie nauka religii jest organizowana w sposób, który wymaga minimalnej liczby uczniów (co najmniej siedmiu) zgłoszonych do danego oddziału. W przypadku mniejszej liczby chętnych zajęcia mogą być prowadzone w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych.
Zgodnie z nowymi planami, proponuje się umożliwienie organizacji lekcji religii i etyki w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych, pod warunkiem że w zajęciach uczestniczy więcej niż siedmiu uczniów z danego oddziału. Maksymalna liczba uczestników zajęć została określona na 30 osób dla szkół średnich oraz 25 dzieci dla przedszkoli i uczniów klas I-III szkoły podstawowej.
Nowe przepisy mają na celu nie tylko dostosowanie organizacji zajęć do rzeczywistych potrzeb szkół, ale także umożliwienie bardziej elastycznego podejścia do ich realizacji.
Od września 2024 roku w polskich szkołach zmieniają się również zasady dotyczące oceniania przedmiotu religia. MEN podjęło decyzję, że ocena z religii nie będzie wliczana do średniej ocen rocznej lub końcowej ucznia. Decyzja ta wynika z faktu, że zajęcia z religii i etyki nie są obowiązkowe, co skutkuje zmianą podejścia do ich oceniania. Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje również ograniczenie liczby lekcji religii do jednej tygodniowo w szkołach i przedszkolach.
Nowe standardy higieny w szkołach
Ministerstwo Edukacji Narodowej podjęło kroki w celu poprawy standardów higieny w polskich szkołach. Nowe rozporządzenie, które wchodzi w życie 11 lipca br., doprecyzowuje wymagania dotyczące środków higieny osobistej w szkolnych toaletach. Teraz szkoły będą musiały zapewniać mydło do rąk, papierowe ręczniki lub suszarki oraz papier toaletowy, co ma na celu lepsze zabezpieczenie potrzeb uczniów i uczennic.
Kolejnym ważnym krokiem jest planowany program Ministerstwa dotyczący wprowadzenia środków higieny menstruacyjnej w szkołach od roku szkolnego 2024/2025. Program ten ma na celu wspieranie samorządów i organów prowadzących w zapewnieniu dostępu do niezbędnych środków dla dziewcząt, co jest odpowiedzią na sygnalizowane potrzeby i przyczyni się do zmniejszenia stygmatyzacji związanej z menstruacją.
Edukacja zdrowotna zamiast WDŻ
Od 1 września 2025 roku przedmiot edukacja zdrowotna zastąpi wychowanie do życia w rodzinie. Nowy przedmiot ma być znacznie szerszy i bardziej holistyczny, obejmując zagadnienia związane ze zdrowiem psychicznym, fizycznym, profilaktyką czy nawet problemami uzależnień. Minister Barbara Nowacka podkreśliła, że edukacja zdrowotna ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie zapobiegania chorobom, przeciwdziałania skutkom braku ruchu oraz reagowania w sytuacjach kryzysowych. Wprowadzenie przedmiotu jest planowane na klasy IV-VIII szkół podstawowych oraz I-II szkół średnich, choć nie jest jeszcze przesądzone, czy będzie on obowiązkowy.
Źródło:
- https://www.gov.pl/
