Present Simple, czyli czas teraźniejszy prosty, to najczęściej pierwszy czas gramatyczny z jakim mają do czynienia osoby uczące się języka angielskiego. Ma on wiele zastosowań, dlatego bardzo ważne jest, aby dobrze go zrozumieć. Czym charakteryzuje się Present Simple? Jak zbudować zdanie w tym czasie i kiedy go zastosować?
W budowie Present Simple wyróżniamy dwie konstrukcje zdania. Konstrukcję z czasownikiem “być” oraz z pozostałymi czasownikami.
Konstrukcja zdania twierdzącego
Podmiot + orzeczenie + reszta zdania
You + go + to school every day.
She + goes + to school every day.
Do trzeciej osoby liczby pojedynczej (he, she, it) dodajemy najczęściej końcówkę -s:
play – plays,
make – makes.
Przykłady
1. I play computer games.
(Ja gram w gry komputerowe.)
2. She plays computer games.
(Ona gra w gry komputerowe.)
Jeśli czasownik kończy się na -o, -ch, -sh, -ss lub -x musimy dodać końcówkę –es:
wash – washes,
go – goes.
Przykłady
1. I go to the park.
(Ja chodzę do parku.)
2. She goes to the park.
(Ona chodzi do parku.)
Jeżeli czasownik kończy się na spółgłoskę i -y, w trzeciej osobie liczby pojedynczej musimy zamienić -y na -ie i dopiero dodać końcówkę -s:
study – studies,
cry – cries,
try – tries.
Przykłady
1. I try.
(Ja próbuję.)
2. He tries.
(On próbuje.)
Konstrukcja zdania przeczącego
Podmiot + do/does not + orzeczenie + reszta zdania
You + don’t + go + to school every day.
She + doesn’t + go + to school every day.
W trzeciej osobie liczby pojedynczej (He, She, It) używamy czasownika posiłkowego does:
1. He doesn’t like winter.
(On nie lubi zimy.)
Form skróconych don’t i doesn’t używamy w języku potocznym, natomiast w tekstach oficjalnych należy trzymać się pełnych form do not i does not.
Konstrukcja pytania
Do/Does + podmiot + orzeczenie + reszta zdania
Do + you + go + to school every day?
Does + she + go + to school every day?
Podobnie jak w zdaniu przeczącym, do trzeciej osoby liczby pojedynczej używamy czasownika posiłkowego does. Końcówka -s jest już dodana do czasownika posiłkowego, więc nie dodajemy jej do czasownika głównego.
Możliwa jest też konstrukcja pytania z zaprzeczeniem. Używamy go gdy chcemy się upewnić lub jesteśmy prawie pewni odpowiedzi na pytanie, które zadajemy:
Don’t/doesn’t + podmiot + orzeczenie + reszta zdania
1. Don’t you work here?
(Czy ty tu nie pracujesz?)
W tym przykładzie jesteśmy prawie pewni, że ta osoba tu pracuje.
2. Doesn't she live in this house?
(Czy ona nie mieszkasz w tym domu?)
Również w tym przykładzie jesteśmy prawie pewni, że ona mieszka w tym domu.
Jeśli chcemy utworzyć pytania szczegółowe w czasie Present Simple, na początku pytania stawimy wyrazy pytające, np.:
what – co?
where – gdzie?
when – kiedy?
what time – o której godzinie?
who – kto?
how often – jak często?
why – dlaczego?
how much – ile? (do rzeczowników niepoliczalnych),
how many – ile? (do rzeczowników policzalnych).
Przykłady
1. What do you usually do at weekends?
(Co zazwyczaj robisz w weekendy?)
2. How often do you watch TV?
(Jak często oglądasz telewizję?)
3. Where do you work?
(Gdzie pracujesz?)
W pytaniach szczegółowych o podmiot nie pojawiają się czasowniki posiłkowe do i does. Tworzymy je poprzez podstawienie jednego z angielskich zaimków pytających (who, what, which lub whose) na miejsce podmiotu, a czasownik w tym zdaniu przekształcamy na formę trzeciej osoby liczby pojedynczej. Pytanie szczegółowe o podmiot w czasie Present Simple tworzy się tak, jak zdania twierdzące:
1. Who likes Polish cuisine?
(Kto lubi Polską kuchnię?)
2. Who lives here?
(Kto tutaj mieszka?)
3. What makes you happy?
(Co cię uszczęśliwia?)
4. Who goes to school?
(Kto chodzi do szkoły?)
W krótkich odpowiedziach twierdzących w czasie Present Simple używamy odpowiednio do lub does, natomiast w krótkich odpowiedziach przeczących stosujemy odpowiednio don’t lub doesn’t.
– Do you speak English?
(Czy mówisz po angielsku?)
– Yes, I do.
(Tak, mówię.)
– No, I don’t.
(Nie, nie mówię.)
– Does she work here?
(Czy ona tu pracuje?)
– Yes, she does.
(Tak, ona tu pracuje.)
– No, she doesn't.
(Nie, ona tu nie pracuje.)
Budowa czasu Present Simple z czasownikiem “być”
Czasownik ” być” w języku angielskim odmienia się przez osoby:
I am – Ja jestem
You are – Ty jesteś
She is – Ona jest
He is – On jest
It is – Ono jest
We are – My jesteśmy
You are – Wy jesteście
They are – Oni, One są
Konstrukcja zdania twierdzącego z czasownikiem “być”
Podmiot + to be + reszta zdania
Przykłady:
1. I am a nurse.
(Jestem pielęgniarką.)
2. She is an actress.
(Ona jest aktorką.)
Konstrukcja zdania przeczącego z czasownikiem ”być”
Podmiot + to be + not + reszta zdania
Przykłady:
1. He is not happy.
(On nie jest szczęśliwy.)
2. I am not bored.
(Nie jestem znudzona.)
Język angielski charakteryzuje się częstym użyciem form skróconych. Są one używane w języku potocznym. Język formalny rządzi się swoimi prawami, dlatego nie skracamy tam form to be.
Formy można skracać w języku angielskim w następujący sposób:
am not = I'm not
you are not = you're not / you aren't
he is not = he's not / he isn't
she is not = she's not / she isn't
we are not = we’re not / we aren’t
they are not = they're not / they aren't
Konstrukcja pytania z czasownikiem “być”
To be + podmiot + reszta zdania
Przykłady:
1. Are you a musician?
(Czy jesteś muzykiem)
2. Is she here?
(Czy ona tu jest?)
Krótkie odpowiedzi z czasownikiem ”być”
Aby odpowiedzieć na pytania z czasownikiem to be możemy użyć krótkich odpowiedzi. Tworzymy je zaczynając od słowa Yes albo No i dodajemy czasownik posiłkowy. Należy pamiętać, że zaprzeczamy czasownik posiłkowy przy pomocy słówka not, jeśli odpowiadamy przecząco.
Przykłady:
1. Are you sad? No, I'm not.
(Czy jesteś smutny? Nie, nie jestem.)
Pytania z zaprzeczeniem z czasownikiem ”być”
Do zaprzeczania pytań z czasownikiem to be używamy skróconej formy zaprzeczonego czasownika posiłkowego (aren’t, isn’t). Nie używamy pełnych form are not oraz is not.
Aren’t/isn’t + osoba + reszta zdania
Przykłady:
1. Isn't the house beautiful?
(Czyż ten dom nie jest piękny?)
2. Isn't she here?
(Nie ma jej tutaj?)
W tym przykładzie, jesteśmy przekonani, że ona już powinna tu być.
Jeśli zadajemy sami sobie pytanie – wyjątkowo posługujemy się czasownikiem posiłkowym aren’t.
1. Aren't I happy?
(Czyż nie jestem szczęśliwsza?)
Czas Present Simple jest stosowany do opisu
- czynności wykonywanych regularnie, rutynowo i powtarzających się, np.:
I always go away on weekends.
(Zawsze wyjeżdzam w weekend.)
I seldom go to the cinema.
(Rzadko chodzę do kina.)
- praw natury; zjawisk, np.:
The earth goes around the sun.
(Ziemia krąży wokół Słońca.)
Plants need water and the sun to grow.
(Rośliny potrzebują wody i słońca, żeby rosnąć.)
- nawyków i zwyczajów, np.:
John gets up and eats breakfast every day.
(John wstaje codziennie i je śniadanie.)
We go shopping on Sunday.
(Chodzimy na zakupy w sobotę.)
- instrukcji i wskazówek, np.:
You walk for three hundred meters, then you turn left.
(Idź prosto przez trzysta metrów i skręć w lewo.)
You sprinkle some cheese on the pizza and then you bake it.
(Posyp pizzę serem, a później zapiecz.)
- stanu lub opinii z czasownikami statycznymi, np.:
This cake tastes delicious.
(To ciasto smakuje wyśmienicie.)
She loves animals.
(Ona kocha zwierzęta.)
Czasowniki statyczne zwane w języku angielskim stative verbs lub state verbs opisują stany, które są długotrwałe i niezmienne. Dotyczą one zmysłów (see, hear, taste, smell, touch), emocji i uczuć (love, hate, like, dislike, wish, want, adore, care, need, feel, adore, loathe, desire, appreciate, long, enjoy, satisfy), opinii i myśli (know, believe, prefer, agree, forget, remember, recognize, understand, suppose, think, doubt, suspect, imagine, guess, mean, recognize, impress, deserve), miary i własności (belong, own, possess, have, include, contain, weigh, consist, measure, cost, exist, depend, deserve, involve, matter, be, lack, owe). Te czasowniki nie występują w czasach ciągłych tj. continuous.
- relacji wydarzeń sportowych, np.:
Williams overtakes Johnson and wins the race.
(Williams wyprzedża Johnsona i wygrywa wyścig.)
- narracji, np.:
Then the Little Red Riding Hood gets to the house, opens the door and sees the wolf in grandma's bed.
(Następnie Czerwony Kapturek dociera do domu, otwiera drzwi i widzi wilka w łóżku babci.)
- wydarzenia historycznego, treści filmu, książki lub sztuki, np.:
In the final scene of the film the girl sits in a field of flowers.
(W ostatniej scenie filmu dziewczyna siedzi na polu kwiatów.)
- opowiadanego żartu, np.:
Three friends stranded on a deserted island find a magic lamp. Inside it is a genie who agrees to grant each friend one wish...
(Trójka przyjaciół osiadłych na bezludnej wyspie znajduje magiczną lampę. W jej wnętrzu znajduje się dżin, który zgadza się spełnić jedno życzenie każdego z przyjaciół…)
Czas Present Simple jest również stosowany w nagłówkach gazet.
Przykłady:
1. Peace talks bring no result.
(Rozmowy pokojowe nie przynoszą rezultatów.)
2. The president makes a declaration.
(Prezydent składa deklarację.)
Przysłówki częstotliwości określają częstotliwość, z jaką dana czynność jest wykonywana. Opisują czynności powtarzające się, dlatego są używane w czasie Present Simple:
– always (zawsze),
– usually (zwykle),
– often (często),
– sometimes (czasami),
– rarely (rzadko),
– seldom (rzadko),
– never (nigdy),
– ever (kiedykolwiek),
– frequently (często),
– regularly (regularnie),
– occasionally (czasami),
– from time to time (od czasu do czasu),
– every day (codziennie),
– once a week (raz w tygodniu),
– 3 times a year (3 razy w roku),
– twice a day (2 razy dziennie),
– every 6 weeks (co 6 tygodni).
Autor: Karolina Szeląg
