Dla dzieci i młodzieży w wieku szkolnym obecnie Internet i nowoczesne technologie są właściwie środowiskiem naturalnym. Komputer, smartfon, Internet to dla uczniów narzędzia komunikacji, wyszukiwania informacji, zabawy czy pracy. Przed szkołą XXI wieku stoi więc nie lada wyzwanie - jak sprawić, by edukacja była nowoczesna, lecz jednocześnie efektywna? Jak wykorzystać postęp technologiczny, by wpłynął na jakość nauczania? Niestety fakt, jak wiele do edukacji wnoszą narzędzia cyfrowe został dostrzeżony dopiero niedawno, polska szkoła spieszy więc, by iść z duchem czasu i dostosować się do nowych realiów.
Zmiany już są dostrzegalne. Pojawia się coraz szersza oferta edukacyjna dostosowana do zmian technologicznych i otaczających nas realiów: e-podręczniki, aplikacje na urządzenia mobilne (smartfony, tablety), platformy e-learningowe, tablice interaktywne, bogactwo programów multimedialnych, wykorzystanie zasobów Internetu… Z roku na rok możliwości są coraz większe.
E-podręczniki w służbie nowoczesnej edukacji
W ostatnim czasie dość popularne stały się zdigitalizowane podręczniki. E-podręcznik to tak skonstruowany podręcznik w wersji elektronicznej, by umożliwiał pełną interaktywność. Składa się z warstwy treściowej (zbieżnej z podręcznikiem tradycyjnym) oraz multimedialnej (interaktywnej, będącej niejako rozszerzeniem proponowanych w nich treści). Oferuje możliwości nauczania działa na zasadzie „nauki przez zabawę” – dzięki swej atrakcyjnej formie angażuje ucznia. Można z niego korzystać zarówno za pomocą komputera, jak i telefonów komórkowych.
E-podręcznik może być pomocą dydaktyczną, narzędziem, dodatkowym materiałem uzupełniającym bądź wręcz alternatywą dla dotychczasowych pomocy naukowych. Elektroniczne podręczniki (np. Multibook wydawnictwa Nowa Era) na pierwszy rzut oka wyglądają tak, jak zwykły skan podręcznika. Dzięki swojej interaktywności dają jednak mnóstwo dodatkowych możliwości: odsłuchania materiałów audio, obejrzenia filmów video powiązanych z tematem lekcji, pozwalają na wykorzystanie interaktywnych ilustracji, zdjęć oraz animacji, umożliwiają wyświetlenie interaktywnych map, osi czasu, wykresów, prezentacji (w tym również modeli 3D), odbywania wirtualnych spacerów czy przeprowadzania wirtualnych eksperymentów oraz wiele innych możliwości.
Źródło: Multibook wydawnictwa Nowa Era
Takie rozwiązanie pozwala również na prześledzenie rozwiązania zadania krok po kroku (w tym bieżącego sprawdzania poprawności), umożliwia prezentację większej ilości ćwiczeń powiązanej z daną partią materiału (np. w celu utrwalenia nowego słownictwa) bez kopiowania materiałów dla wszystkich uczniów, stworzenia własnych notatek lub zaznaczenia, jak również powiększenia wybranego fragmentu strony czy wydruku wskazanego zakresu.
Źródło: Multibook wydawnictwa Nowa Era
Wszystkie powyższe formy są przedstawione w atrakcyjny graficznie sposób oraz wymagają od uczniów aktywności, które w XXI wieku są dla nich naturalnymi czynnościami. Ponadto umożliwiają dostęp z poziomu różnych urządzeń. Dają możliwość pracy w zespołach i dopasowują się do indywidualnego stylu nauki. Istotne jest również to, iż każdy użytkownik (zarówno uczeń, jak i nauczyciel) może gromadzić na swoim koncie dodatkowe materiały.
Źródło: materiały dostępne na stronie www.epodreczniki.pl
Dzięki takim metodom nauka gramatyki, dat historycznych, procesów chemicznych, nowych słówek z języków obcych czy wzorów matematycznych nabiera innego wymiaru, a dzięki interaktywności treści i wpływaniu na większą liczbę receptorów mózgowych stają się bardziej przyswajalne dla uczniów.
Źródło: materiały dostępne na stronie www.epodreczniki.pl
Z e-podręczników można korzystać na dwa sposoby:
- nauczyciel może wyświetlić zawartość podręczników za pomocą tablicy interaktywnej i to z poziomu tablicy wykonywane są wszystkie ćwiczenia i polecenia;
- uczniowie mogą uzyskać dostęp do e-podręczników za pomocą szkolnych tabletów bądź komputerów, wówczas mogą wykonywać polecenia i ćwiczenia samodzielnie.
Aby mieć możliwość skorzystania z e-podręczników najczęściej trzeba posiadać konto w danym serwisie oraz zalogować się na czas swojej pracy z podręcznikiem. Dzięki temu aplikacja pamięta i na bieżąco monitoruje stopień wykorzystania podręcznika. E-podręczniki nie wymagają również od nauczyciela każdorazowego przygotowywania kopii materiałów dodatkowych dla uczniów – są one błyskawicznie dostępne dla wszystkich. Co ważne, e-podręczniki stwarzają spore możliwości w pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Wykorzystanie e-podręczników, wraz z uzupełniającymi je materiałami dostępnymi np. na platformie e-learningowej czy na tabletach mogą znacznie ułatwić naukę w przypadku nieobecności dziecka w szkole, bądź mogą stanowić bazę dla korepetytorów udzielającym korepetycji uczniom korzystającym z edukacji domowej.
Nowe technologie a efekty nauki
Zatem czy e-podręczniki mogą wyprzeć tradycyjne, papierowe wersje książek? Raczej nie. Chodzi tu bardziej o to, by zaciekawić ucznia, utrzymać jego uwagę na dłużej i za pomocą dostępnych narzędzi sprawić, by dana partia materiału pozostała na dłużej w jego pamięci. Wg badań prowadzonych przez Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne wśród nauczycieli posługujących się na co dzień nowymi technologiami to nie nowinki sprzętowe są najważniejsze, a urozmaicone narzędzia i materiały dydaktyczne oraz nowatorskie sposoby nauczania.
A jak wykorzystanie nowych technologii zamiast tradycyjnych metod nauczania odzwierciedla się w wynikach osiąganych przez uczniów? Na szczegółowe badania będziemy musieli pewnie jeszcze trochę poczekać, gdyż nowoczesne technologie w edukacji to wciąż temat zbyt świeży. Z pewnością jednak wpływa na atrakcyjność przekazu i zaangażowanie ucznia.
Podsumowanie
E-podręcznik to narzędzie, które pozwala mocno zaangażować ucznia w proces edukacyjny, dzięki czemu przyswajanie wiedzy może stać się prostsze, a sam uczeń osiągnie lepsze wyniki w nauce. Nowe możliwości są więc doskonałym uzupełnieniem tradycyjnych metod nauczania.
